De stadsmuur werd waarschijnlijk in de 1e helft van de 13e eeuw, gelijktijdig met het kasteel, aangelegd. De oudste ommuring beschermde het ,,stadsdeel" van de kerk tot de Mainzertoren. De Rijnfront was waarschijnlijk al sinds de 13e eeuw aan de binnenzijde bebouwd met woonhuizen; de overbouw van de verdedigingsgang vond pas plaats sinds de 17e/18e eeuw. Uit de in wezen bewaarde muur springt de kerk als een bolwerk naar voren en lijkt daarom jonger te zijn.

Een eerste uitbreiding, vermoedelijk eind 13e eeuw, omhulde de kurfurstelijke ambtskelders en douanekantoren, waarvan de zuidhoek de krachtige, in 1485 vernieuwde zogenaamde douaneschrijvertoren vormt. Waarschijnlijk met de stadsrechten in 1324 vond een tweede uitbreiding van de muren plaats ter bescherming van de geleidelijk ontstane markten en beekbuurt met marktplaats, Alleestraat en Blücherstraat. Van deze uitbreiding zijn de zogenaamde Weseler toren met drie polygonale hoektorens en een toren in het Blüchertal, de zogenaamde ,,Philippinenburg", bewaard gebleven. De derde uitbreiding uit de tijd rond 1485-87 beschermde het langwerpige Zollerviertel (Zollstraße) in het zuiden en eindigde met de krachtige ,,Dikke Toren", een karakteristieke ronde toren met een twaalfhoekig, houten verdedigingsgang.

In het gebied rond de marktplaats en de slagerijstraat zijn talrijke huizen (praktisch vooral bij hoogwater) nog steeds via de voormalige verdedigingsgang bereikbaar.

Bron: Dehio; Krämer; redakt. bewerkt door S.G.